Zonnepanelen

Zonnepanelen en cultureel erfgoed
De Vrienden van Wassenaar onderschrijven de belangrijke rol die zonnepanelen in de energietransitie kunnen spelen. Zonnepanelen kunnen in bepaalde situaties echter een ernstige visuele verstoring geven van het aanzicht van de gebouwde omgeving. Met gepaste maatregelen kan dit voorkomen worden

In mei 2020 heeft de Vereniging van Vrienden van Wassenaar de Gemeenteraad schriftelijk gevraagd om een beleidsnota te laten ontwikkelen die specifieke richtlijnen geeft m.b.t. het plaatsen van zonnepanelen op daken ter bescherming van het cultureel erfgoed. Het bestaande Handboek Welstand schiet in dit opzicht te kort . De Vrienden hebben in de zomer van 2020 dit verzoek herhaald in brieven aan B en W en aan de fractievoorzitters van de coalitiepartijen.

Na een motie van de VVD, heeft de Gemeenteraad in het najaar van 2020 besloten tot de ontwikkeling van een specifieke beleidsnota. De vertegenwoordiger van de Vrienden in de Klankbordgroep Cultureel Erfgoed is betrokken bij het opstellen van deze nota door een deskundige consulent. Een recent rapport van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed geeft heldere richtlijnen aan gemeentes die een beleidsnota willen ontwikkelen, zodat er landelijk een zekere uniforme basis aan het lokale beleid wordt gegeven.

Een “unique selling point” van Wassenaar is het grote aantal gebouwde objecten die van cultuur-historisch en architectonisch belang zijn. Het zou tegen het belang van Wassenaar en zijn inwoners indruisen als ernstig ontsierende zonnepanelen ons cultureel erfgoed aantasten. Met andere woorden: je kunt niet op alle daken zonnepanelen plaatsen; dat hoeft ook niet want die eigenaren kunnen lid worden van de lokale zonnepanelen corporatie.

De Vrienden volgen de verlening van vergunningen tot het plaatsen van zonnepanelen.

De boven vermelde specifieke beleidsnota is besproken in de Commissie Fysieke Leefomgeving op 1 december 2021 en met enkele kleine aanvullingen als hamerstuk naar de Raad gestuurd die de nota op 14 december vaststelde.

Daarmee is een belangrijke stap gezet om een zekere harmonie te realiseren tussen de noodzaak van het plaatsen van zonnepanelen en –collectoren enerzijds en het streven om ons cultureel erfgoed te beschermen.

De nieuwe regeling ziet op de plaatsing van zonnepanelen en collectoren, niet alleen op daken van panden, bijgebouwen, schuren en carports, maar ook in de tuin. Voor monumenten en beeldbepalende panden (GIP lijst categorie 3 en 4) gelden in heel Wassenaar dezelfde criteria, waarbij de zichtbaarheid vanuit openbaar gebied cruciaal is.

De eis van “kleur op kleur”, d.w.z. zwarte panelen op zwarte daken en rode panelen op rode daken, alsmede de eis van een aaneengesloten rij aan de dakvoet voor de daken in het beschermd dorpsgezicht, zal een belangrijke bijdrage leveren aan het voorkómen van ernstige visuele verstoringen.

De Vrienden hebben in januari 2022 bezwaar hadden gemaakt tegen een verleende vergunning die in strijd was met de nieuwe welstandscriteria die door de Gemeenteraad op 14 december 2021 waren goedgekeurd. Dit bezwaar is niet gegrond verklaard omdat, naar later is gebleken, de nieuwe criteria niet waren gepubliceerd in het Gemeenteblad en dus nog geen rechtskracht hadden.

Op 20 oktober 2022 heeft de Gemeenteraad de publicatie in het Gemeenteblad van het Handboel welstand en cultureel erfgoed, met daarin opgenomen de nieuwe richtlijnen voor het plaatsen van zonnepanelen, goedgekeurd. In de periode tussen de vaststelling op 14 december 2021 en de publicatie in het Gemeenteblad zijn 6 vergunningen verleend die in strijd waren met de nieuwe richtlijnen.