Lastenverhoging in begroting 2023 mist onderbouwing
De Vrienden van Wassenaar zijn van mening dat de voorgenomen zeer forse verhoging van de OZB met 20% en de verdubbeling van de toeristenbelasting, om een stevige financiële onderbouwing vragen. De coalitie heeft deze nog niet geleverd.
Wassenaar was al rijk….
Bijna alle belangrijke financiële indicatoren staan op groen. In tegenstelling tot de meeste andere gemeenten in Nederland heeft Wassenaar geen schulden maar beschikt ons dorp over aanzienlijke reserves. Een getal dat de rijkdom van onze gemeente uitdrukt is de netto schuldquote. Deze indicator geeft inzicht in de mate waarin gelden gereserveerd moeten worden voor rente en aflossing. Voor Wassenaar is deze indicator negatief. Dat betekent dat er geen sprake is van schuld maar van bezit. Er zijn maar drie gemeenten (Rozendaal, Blaricum en Nederveen), volgens deze indicator rijker dan de gemeente Wassenaar.[1]
en wordt nog rijker.
En de financiële vooruitzichten waren zonder de lastenverzwaring al zonder meer positief. Het vorige college presenteerde in 2021, met enige trots, een begroting die duurzaam in evenwicht was. Tegenover een klein tekort in 2023 stonden bescheiden overschotten in 2022, 2024 en 2025. Maar dit jaar is het financiële beeld van de gemeente Wassenaar nog aanzienlijk verbeterd. Volgens de zogenaamde meicirculaire ontvangt de gemeente veel meer geld van het rijk dan waar eerder mee is gerekend. Van bijna 3 miljoen euro in 2022 tot bijna 6 miljoen euro in 2025.
Dat vonden ook de meeste coalitiepartijen voor de verkiezingen,
Voor de gemeenteraadsverkiezingen in maart van dit jaar waren de meeste coalitiepartijen ook optimistisch over de financiële situatie van ons dorp. De VVD schreef in haar verkiezingsprogramma dat Wassenaar een structureel sluitende begroting had zonder open eindes en dat de lokale lasten pas omhoog zouden gaan als het echt niet anders kan. Lokaal Wassenaar was voor een spaarzaam financieel beleid en vond hoge lasten onwenselijk voor onze lokale economie en ondernemers. Volgens GroenLinks was de begroting op orde en kon door goed bestuur een verhoging van meer dan de inflatie vermeden worden.
net als de rekenkamer en de accountant
Het standpunt dat deze partijen voor de verkiezingen innamen wordt ondersteund door onafhankelijke deskundigen. Volgens de Rekenkamer is Wassenaar financieel gezond. Ook onze eigen accountant beoordeelt de vermogenspositie van de gemeente Wassenaar als uitstekend.
Dus een onderbouwing is – alsnog- dringend gewenst
Wanneer er toch goede redenen zijn om de lasten nu te verhogen dan is het college verplicht dit goed te onderbouwen. Het gaat hier immers niet om privégeld maar om publieke middelen. Dit is geld van elke Wassenaarder. Daar moet transparant mee worden omgegaan. En transparantie is precies wat de Vrienden missen in de concept begroting 2023. Hier staat niets over nut en noodzaak van de lastenverzwaring.
Dat is des temeer opmerkelijk omdat de coalitiepartijen deze zomer al besloten hebben de OZB en de toeristenbelasting te verhogen. De omissie, om deze verhoging in het coalitieakkoord niet te onderbouwen, zou nu een paar maanden later bij de begroting, toch gerepareerd moeten kunnen worden.
Maar ook in de eerste eigen begroting van deze coalitie ontbreekt de onderbouwing. Zo is onduidelijk waar de extra inkomsten aan besteed gaan worden. De grootste stijging van de uitgaven die de begroting aankondigt betreft de stijging van de kosten voor de Jeugdzorg met 1,9 M€. Maar dit zou op een misverstand berusten.
Transparantie betekent ook een heldere vergelijking met voortgaande jaren en inzicht in de gevolgen voor burgers en ondernemers in deze moeilijke tijden. Dit ontbreekt helaas.
Nog meer onderuitputting?
In de begroting voor 2023 vinden de Vrienden wel aanwijzingen dat het college uitgaven naar voren wil halen. De begroting is ‘front-end loaded’. Uitgaven die geboekt stonden voor de jaren nà 2023 worden naar voren gehaald en al in 2023 gedaan. Maar dat betekent ook dat de uitgaven na 2023 weer omlaag gaan. Dit is dus geen onderbouwing voor een structurele lastenverhoging. De Vrienden hebben nog een tweede bezwaar tegen een ‘front-end loaded’ begroting. Dat is dat de gemeente Wassenaar er meestal niet in slaagt om al het geld dat op de begroting staat ook uit te geven. Er is in Wassenaar sprake van structurele onderuitputting. Bijna elk jaar blijft er geld over. Een fenomeen waar de Rekenkamer ook op heeft gewezen.
Nog zwaardere lasten?
En nu we het toch over de zwakke punten van het Wassenaarse financiële beleid hebben, er is ook een financiële indicator waar de gemeente Wassenaar slecht op scoort. Dat is de indicator voor belastingcapaciteit. Deze indicator drukt uit hoe de woonlasten zich verhouden tot het landelijk gemiddelde. De woonlasten zijn in Wasseneer nu al zeer hoog. Er zijn in Nederland maar twee gemeenten waar de belastingcapaciteit hoger is. Dat zijn de gemeenten Eemsdelta en Bloemendaal. Maar anders dan de gemeente Wassenaar kampen deze gemeenten met schulden.
Conclusie
Alle gemeentelijke documenten die de Vrienden hebben geraadpleegd bevestigen het beeld dat Wassenaar er financieel zeer goed voor staat. Dit blijkt niet alleen uit de begrotingsstukken, ook de rekenkamer en de accountant delen deze mening. En we vinden dit standpunt terug in de verkiezingsprogramma’s van de meeste coalitiepartijen.
De coalitie heeft de democratisch plicht om met cijfers te onderbouwen waarom ze de verhoging van de OZB en de toeristenbelasting desondanks noodzakelijk acht. Een lastenverhoging zonder solide onderbouwing kan niet kloppen! Met als gevolg dat je met deze begroting geen Vrienden maakt.