Zienswijze aangaande het ontwerp van de Verordening Inwonersparticipatie gemeente Wassenaar 2021.
Geacht college,
U hebt de inwoners van Wassenaar en hun organisaties in de gelegenheid gesteld om tot 2 augustus 2021 zienswijzen in te dienen aangaande het ontwerp van de Verordening Inwonersparticipatie gemeente Wassenaar 2021. Daarvoor dank.
De Vereniging van Vrienden van Wassenaar (hierna: VvW) maakt graag gebruik van de geboden gelegenheid omdat uiteraard der zaak “inwonerparticipatie” haar en haar leden nauw aan het hart ligt.
De VvW onderschrijft in algemene zin de uitgangspunten van de nieuwe verordening. Wel roept de verordening nog enkele vragen op welke in deze zienswijze zijn opgesomd. Gaarne verzoeken wij u om, zoals te doen gebruikelijk, over deze vragen helderheid te verschaffen in uw reactienota aan de Raad.
Om de goede samenwerking met inwoners te regelen wil de gemeente bestaande verordeningen actualiseren en samenvoegen tot één document: de verordening Inwonerparticipatie. Inmiddels is duidelijk dat de gemeenteraad het referendum geen onderdeel wil laten zijn van deze verordening.
De documentatie bij het ontwerpbesluit is duidelijk en uitgebreid. Alle lof daarvoor. Met name valt op dat zorg is besteed aan de toelichting op de rollen van deelnemende partijen zoals voor de participatie-invulling zijdens de gemeente (loslaten, faciliteren, stimuleren, regisseren en reguleren) en de mogelijke niveaus van rolinvulling zijdens de participanten (medeweten, meedenken, meewerken, meebepalen).
Hierbij valt wel op dat de term “meebeslissen “ bewust niet is gehanteerd. In de uitleg wordt wel expliciet aangegeven dat bij de keuze van meebepalen bedoeld wordt dat de gemeente in dit geval (binnen kaders) de participanten laat (mee)beslissen. Voorwaar een lofwaardige insteek! Het verdient aanbeveling dit aspect meer te benadrukken in het Raadsbesluit zelf.
Met deze nieuwe verordening lijkt de gemeente aan te sluiten op het initiatiefwetsvoorstel Versterking participatie op decentraal niveau. Dit initiatiefwetsvoorstel heeft tot doel de betrokkenheid van inwoners bij de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van beleid van hun (o.a.) gemeente te vergroten. Ook wordt het uitdaagrecht, als specifieke vorm van participatie, wettelijk verankerd. Bij het opstellen van de participatieverordening heeft de gemeenteraad de ruimte om rekening te houden met de lokale behoeften en omstandigheden.
Vraag 1.
Heeft de gemeente Wassenaar àlle met het initiatiefwetsvoorstel beoogde vernieuwingen overgenomen in de ontwerpverordening? Dit lijkt het geval te zijn, maar de VvW zou graag van het college vernemen of dit daadwerkelijk het geval is, en zo nee, welke aspecten niet zijn overgenomen en wat daarvoor de reden is.
Vraag 2.
Op welke wijze is rekening gehouden met lokale behoefte en omstandigheden?
In artikel 2.1.4 lid d van het Raadsbesluit wordt uiteengezet dat in het eindverslag van een participatietraject de reactie van het Bestuursorgaan op de inbreng van de participanten, met redenen omkleed wordt vermeld.
VvW wil benadrukken, dat de “met reden omklede reactie” meer dient te bevatten dan algemene formuleringen in de trant van: “overwegende bezwaren”. Een meer expliciete uitleg zijdens het Bestuursorgaan, op basis van welke achterliggende overwegingen een voorstel zijdens participanten werd afgewezen, lijkt mandatoir. Hiermee wordt voorkomen dat, zoals nu soms het geval is, de inwoners die zich hebben ingespannen om inhoudelijk bij te dragen aan het resultaat, worden afgescheept met woorden waarin zij hun bijdrage niet herkennen of erger: waarin zij hun bijdrage in het geheel niet terug zien.
Vraag 3.
Wil het college duidelijk maken op welke wijze zij wil laten zien dat de bijdrage van de inwoners daadwerkelijk meetelt in het definitieve voorstel aan de gemeenteraad.
De VvW is vooral positief over twee vernieuwingen ten opzichte van de vroegere inspraakverordening namelijk:
a. Overheidsparticipatie. Ondersteuning door de gemeente van initiatieven van ingezetenen en
maatschappelijke partijen.
b. Uitdaagrecht. Het recht om lokale voorzieningen en taken i.p.v. de gemeente uit te voeren door
ingezetenen en maatschappelijke partijen.
VvW heeft hoge verwachtingen van het positieve effect van deze beide vernieuwingen op het functioneren van de lokale democratie. Voorwaarde is natuurlijk wel, dat de gemeente daadwerkelijk bereid is om initiatieven die voldoen aan de in de verordening gestelde eisen daadwerkelijk materieel en/of financieel te ondersteunen c.q. over te dragen aan de initiatiefnemers.
Vraag 4.
Is de gemeente van plan om in haar begroting expliciet rekening te houden met te verwachten uitgaven voor inwonerparticipatie? Zo nee, waarom niet?
In de ontwerpverordening is niet aangegeven hoe de gemeente aankijkt tegen de rol van de dorps-, buurt- en bewonersverenigingen in de dorps- en wijkdemocratie. Uit recente voorbeelden, zoals bij het participatietraject rond de toekomst van het OenO-gebouw blijkt dat het wenselijk is dat hierover duidelijkheid komt en dat hiervoor ook regels worden gesteld.
Vraag 5.
Is het college bereid om samen met (vertegenwoordigers van) de dorps-, buurt-, en bewonersverenigingen na te gaan hoe de opzet van dorps- en buurtgericht werken het beste kan worden vormgegeven en eventuele afspraken daarover in de verordening op te nemen?
In de ontwerpverordening wordt participatie op het gebied van de gemeentefinanciën nadrukkelijk uitgesloten. Vanuit de inwoners gezien is dit spijtig omdat onderwerpen zoals de WOZ en de tarieven voor afvalverwijdering zich niet alleen mogen verheugen in grote belangstelling bij de inwoners, maar ook omdat juist op dit soort onderwerpen onder de inwoners ook veel kennis en ervaring aanwezig is, die goed zou kunnen worden benut bij de koersbepaling van de gemeente.
Vraag 6.
Gaarne een toelichting waarom financiële onderwerpen zijn uitgesloten. Het verdient heroverweging
om financiële zaken wel onderdeel te laten zijn van de verordening.
Tot slot nog een redactionele opmerking: in de tekst wordt het getal van 100 handtekeningen genoemd als vereiste voor maatschappelijke initiatieven en voor het agenderen, terwijl in de infographic daarvoor het getal van 25 handtekeningen wordt genoemd. Wat is juist?
Met vriendelijke groeten,
Namens de Vereniging van Vrienden van Wassenaar
w.g.
J.J. Bakker
voorzitter