2021 week 16 | Dorpsgek
Oudere geboren en getogen Wassenaarders herinneren zich vermoedelijk Jan Klumper, zo ruim zestig jaar geleden. Deze slungelige en wat gehavende dorpsgenoot was onafscheidelijk van zijn oude rammelige rijwiel. Jan vertoefde vaak in het begingedeelte van de Langstraat. Hij zat daar steeds op zijn bagagedrager, want zijn zadel was hij kwijt. Hij maakte geen gebruik van zijn fietstrappers, maar verplaatste zich bij voorkeur met behulp van zijn lange benen.
Deze zwaaiden beurtelings – als een pendule – heen en weer om zichzelf op dit rijwiel voortgang te verschaffen. Van winkeliers kreeg Jan lekkernijen toegestopt. Op straat bietste hij bij voorbijgangers sigaretten. Hij was fervent kettingroker. Het voeren van een gesprek met Jan was vrijwel onmogelijk, aangezien hij niet zelden krachttermen uitte die door het publiek als choquerend werden opgevat. Vooral als kinderen hem publiekelijk ridiculiseerden nam zijn stemvolume toe. Ach, u kunt het wel raden: Jan kon het niet helpen. Hij was zwakbegaafd en toonde contactstoornissen. Sommige Wassenaarders bestempelden hem als “onze eigen dorpsgek”. Hij werd gekoesterd, hij was een markant figuur. In die tijd was het overigens niet ongebruikelijk dat menig dorp een dorpsgek had.
Laten wij eens ingaan op de definitie van “dorpsgek”. In Van Dale staat deze aangeduid als een “goedmoedige benaming voor min of meer bekende dorpsfiguren die niet goed bij hun hoofd zijn”. Echter, het valt op dat de gek ook in andere betekenissen wordt gebruikt. We kennen benamingen als “modegek”, “voetbalgek”, “autogek”, “computergek”, “natuurgek”. Zijn deze mensen niet goed bij hun hoofd? Lijden zij aan verstandsverbijstering? Nee, hier heeft het woord “gek” duidelijk een andere betekenis, namelijk iemand die een bijzonder hart heeft voor iets, iemand die bijzonder verzot is op iets. Zoals verzot op mode, voetbal, auto’s, computers, natuurschoon. Zo zou je daarom ook kunnen zeggen dat een dorpsgek iemand is die bijzonder verzot is op zijn dorp.
Als we deze analogie hanteren, dan wonen er in Wassenaar dus vele dorpsgekken. Gek op hun dorp. De vereniging Vrienden van Wassenaar koestert deze ‘dorpsgekken’, komt hun tegemoet en komt voor hen op. Om bij voortduring te pleiten voor het behoud van het woon- en leefgenot in ons unieke dorp. Binnenkort kunt u op onze vernieuwde website lezen waar wij ons zoal mee bezighouden. Bezoekt u trouwens ook eens de website wassenaarders.nl.
Het was onze vaderlandse schrijver Cees Nooteboom die eens de wijze woorden schreef: “Wat moeten de dorpsgekken als er geen dorpen meer zijn?”
De Vrienden, voor betrokkenheid !